Τώρα που τελείωσαν οι συσκέψεις και οι Σύνοδοι Κορυφής είναι η κατάλληλη στιγμή να αξιολογηθούν οι επιτευχθείσες συμφωνίες για το Ευρώ και για μας.
Η πρώτη διαπίστωση που μπορεί να γίνει είναι η επικράτηση της Γερμανίας που επεβλήθη στην υπόλοιπη Ευρώπη, όπως ο Φίλιππος της Μακεδονίας επεβλήθη στους άλλους Έλληνες:
Δια της δικής του ισχύος και της ασυνεννοησίας των υπολοίπων Ελλήνων μέχρις ότου ήταν πολύ αργά. Και ο μεν Φίλιππος επέφερε ειρήνη και ασφάλεια στην Ελλάδα, η Γερμανία είναι αμφίβολο αν θα επιφέρει ειρήνη και ασφάλεια στην Ευρώπη.
Ας εξετάσουμε πρώτα την περίπτωση της Ελλάδας.
Αρχικά πήραμε ένα δάνειο και δώσαμε την υπόσχεση της ταχείας αναδόμησης της οικονομίας μας. Δεν εσυζητήτο κούρεμα διότι οι ειδικοί το απέρριπταν και αναμένετο ότι η Ελλάς θα επέστρεφε στις αγορές το 2012 ή το 2013. Κάθε συζήτηση για κούρεμα διαψεύδετο και εκ των πραγμάτων. Κατόπιν με την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών και με τη βοήθεια της Ελληνικής Κυβέρνησης χρειάσθηκε να γίνει νέα αντιμετώπιση με δεύτερο δάνειο κα κάποιο σεμνό κούρεμα. Η διάψευση τώρα αφορούσε αν θα βγούμε από το Ευρώ. Κατόπιν χρειάσθηκε αναμόρφωση του δεύτερου δανείου και μεγαλύτερο κούρεμα και είχαμε εκ νέου διαψεύσεις ότι η Ελλάς θα φύγει από το Ευρώ όπως πριν είχαμε διαψεύσεις για τη χρεοκοπία μας.
Βεβαίως τώρα υπολογίζεται ότι η Ελλάς θα μπορέσει να ξαναβγεί στις αγορές σε μια δεκαετία το νωρίτερο, υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρήσει τώρα ό,τι δεν τήρησε πριν. Διαψεύδεται ότι θα φύγει από το Ευρώ αλλά τονίζεται ότι κακώς μπήκε.
Αυτά περί Ελλάδος. Περί Ευρώπης πάλι το θέμα λύθηκε (αν λύθηκε) στραβά γιατί οι Γερμανοί θέλησαν να το κάνουν χωρίς να δώσουν άλλα χρήματα. Αυτά που αποφασίσθηκαν και λίγα είναι και αργά έγιναν.
Ενώ το ζητούμενο ήταν το EFSF να στηρίζει τα κρατικά δάνεια με μετρητά, το σχήμα που επελέγη είναι να τα στηρίζει με δομημένα ομόλογα που είναι προϊόντα μοχλεύσεως. Έτσι, ενώ το EFSF έχει μόλις αρχίσει να κυκλοφορεί λίγα δις στις αγορές, οι αποδόσεις (yields) του είναι μεγαλύτερες ήδη από αυτές της Γαλλίας, οι οποίες υπερβαίνουν ήδη κατά πάνω από 100 μονάδες τις αποδόσεις της Γερμανίας. Οι αγορές το αναγνωρίζουν γι’ αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Ένα προϊόν το οποίο μόνο μερικώς στηρίζουν οι εγγυώμενες χώρες, που το χρησιμοποιούν σαν υποκατάστατο χρημάτων που έβαζαν οι ίδιες και που τώρα πρέπει να βρεθούν από την αγορά.
Πρέπει να σημειωθεί επιπλέον ότι η μόχλευση λειτουργεί επίσης και αρνητικά. Απώλεια ενός Α από την Γαλλία θα έχει σαν αποτέλεσμα απώλεια μεγαλύτερης αξιοπιστίας από τα δομημένα ομόλογα του EFSF.
Το μόνο όργανο που θα μπορούσε να δώσει μια βιώσιμη και διατηρήσιμη λύση είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία όμως έχει θεσμική εξαίρεση!
Πέραν λοιπόν της Ελλάδας και μάλλον βέβαια της Πορτογαλίας αλλά και πιθανώς της Ιρλανδίας, αναδύεται πλέον η μητέρα των προβλημάτων του Ευρώ που είναι η περίπτωση της Ιταλίας για την οποία είχαμε προειδοποιήσει πριν από λίγους μήνες.
Η Ιταλική Κυβέρνηση δεν βλέπει γιατί πρέπει να δείξει περισσότερη υπευθυνότητα και λιγότερο λαϊκισμό απ’ ότι οι εταίροι της.
Έχει το μέγεθος για να εκβιάσει. Παρόλο που το 10ετές ιταλικό ομόλογο έχει φτάσει στο 6% επιτόκιο, η Ε.Κ.Τ. θα συνεχίσει φέτος να αγοράζει παλαιά ιταλικά ομόλογα κατ’ ανάγκη, και τα νέα 200 δις που χρειάζεται η Ιταλία ως το τέλος του 2011 μπορούν να βρεθούν γι’ αυτήν όπως παλιότερα γινόταν με την Ελλάδα. Θα τα αγοράζουν Ιταλικές Τράπεζες που θα τα καταθέτουν στην Ε.Κ.Τ. και θα αποκτούν και ρευστότητα και κέρδος από τη διαφορά των επιτοκίων. Όπως και στην Ελλάδα αυτό θα κρατήσει όσο κρατήσει.
Το χρέος της Ιταλίας θα μεγαλώνει. Θα γίνει 125% του ΑΕΠ το τέλος του 2011 και κοντά στο 130% το 2012, θα χρειάζεται δε 7% του ΑΕΠ και παραπάνω για τοκοχρεολύσια μόνο. Ο ρυθμός αύξησης του Α.Ε.Π. της δεκαετίας είναι μόνο 0,7% ετησίως. Και τίθεται το ωμό ερώτημα: Αν τώρα τα νέα ιταλικά ομόλογα είναι μερικώς ασφαλισμένα σε τί τιμή θα φθάσουν τα παλιά; Τί θα γίνει μετά; Το μετά, κανείς δεν θέλει να το σκέφτεται τώρα, αφού μετά το 2013 όλες οι παρούσες κυβερνήσεις θα έχουν αντικατασταθεί και τότε θα είναι δουλειά των άλλων κυβερνήσεων να βρουν λύση.
Η Ελλάς είναι ήδη στον προθάλαμο της εξώσεως από το Ευρώ. Αλλά το ίδιο το Ευρώ δεν θα μπορέσει να υπάρξει με την παρούσα του μορφή όταν αρχίζουν και καταρρέουν χώρες και Τράπεζες. Το ότι θα σωθούν οι καταθέσεις δεν αρκεί. Η οικονομία δεν λειτουργεί από τις σωσίβιες λέμβους.
Οι Γερμανοί θεωρούν την κρίση χρέους ως γάγγραινα που αρκεί να κοπούν τα άρρωστα μέρη για να σωθεί ο οργανισμός.
Φαίνεται όμως ότι δεν είναι γάγγραινα αλλά καρκίνος και μάλιστα μεταστατικός.
